Veiligheid, voedsel en vertrouwen. Eeen driehoek waarbinnen de keuzes van mij visserij zich steeds bewegen. Spelen met die begrippen, rekening houdend met dat waar ik geen invloed op heb (seizoen, weer, bezetting, hengeldruk, enz) probeer ik er altijd maar het beste van te maken. En dan echt het beste, er gebeurt weinig ondoordachts, altijd is er wel een gedachte of vaag idee. Niet vastomlijnd, nee, meer fluïde; je kunnen aanpassen op wat je aantreft is een belangrijke eigenschap wat dat aangaat. Om die driehoek hangen cirkels, een eerste met onderwerpen waar ik geen invloed op heb, een tweede waar met dikke letters "geluk" en "toeval" in staan geschreven. Misschien wel de moeilijkste kant van het vissen; toeval en geluk maken gewoon onderdeel uit van het wel of niet succes hebben. Tussen die cirkels in een trits aan begrippen die allemaal onder de noemer manipulatie vallen; je hebt geen directe invloed op die twee cirkels maar je kunt wel proberen het naar je hand te zetten. Denk bij manipulatie aan aaskeuze, stekkeuze, materiaalkeuze, tijdstip van vissen en ga zo nog maar even door. Best geruststellend dat ondanks de vele onderwerpen waar we geen invloed op hebben er wel een arsenaal aan manieren is om te manipuleren. De ochtend is al meer dan volwassen geworden, me dunkt, we zitten al ruim in de middag. Vanaf eerste licht heb ik geduldig vijf stekken afgevist. Brasem, voorn, misslagen op vermoedelijk karper. Ronde na ronde, steeds beetjes bijvoeren na wisselen van stek naar stek. Hans heeft al drie karpers. We vissen, ogenschijnlijk, hetzelfde; pech en geluk? Na drie rondes kan ik het niet laten om de stekken tijdens het teruglopen nog even te geven. Ik zit nu halverwege op de enige stek waar nog geen vis vanaf kwam. De wind uit het zuiden is krachtig tot hard, hele ochtend heb ik hem al langs mijn gezicht voelen blazen. Mijn oren suizen ervan. Uit het niets klimt de pen langzaam wat uit het water. Loopt nu, schuddend naar me toe. Vis heeft het aas gepakt en zwemt het talud op. Ik geef een tik en dril met een grote glimlach de eerste karper van die dag. Doorzettingsvermogen, geluk, kunde, of een beetje van alledrie? Doet er niet toe, hij is meer dan welkom. Tussen een aan wetenschap grenzende benadering en gewoonweg voor je mallemoerskont weg vissen zit een trits aan mogelijkheden. Alles kan, alles mag. Zelf hou ik wel van enige verdieping (inzoomen) zolang het me maar niet in de weg gaat staan (uitzoomen) van het belangrijkste van onze hobby: genieten. Dat genieten gaat natuurlijk een stuk makkelijker als er ook regelmatig wat gevangen wordt en daarom vind ik enige verdieping wel van belang. Nu is het zo dat op het grootste deel van de polders waar ik kom ik vrij rechttoe, rechtaan kan vissen. Ik hoef geen rekening te houden met hengeldruk en ken na talloze jaren aan omzwervingen de systemen goed genoeg om met redelijke zekerheid mijn keuzes te kunnen maken. Toch zijn er in deze relatief eenvoudige wereld ook afwegingen te maken in die driehoek, veiligheid, voedsel en vertrouwen altijd op zoek naar de plekken waar ik denk dat de vis zich veilig voelt. Als op die plek er ook een natuurlijke voedselbron aanwezig is heb je groet kans dat je een hotspot te pakken hebt. Vaak wel eentje met een wat moeilijk karakter; het zijn vaak obstakels waar veiligheid en voedsel samenkomen. Maar veiligheid kan ook een bredere watermassa zijn. Zeker in een polder vol met kleine sloten is een plasje een plek waar de vis zich dan meer op zijn gemak kan voelen. Paar weken geleden zette ik mijn vallen rondom zo'n plasje. Ik sloot beide zijden af door op de sloten die erop uitkomen ruimschoots te voeren en voerde met de wind in de rug op dat plasje een zone aan waar ik vaak vis zie rollen. Twee uur na voeren ben ik terug. Ik heb niet al te lang, heb een deadline qua eindtijd en als dan de eerste stekken geen stootje opleveren voelt die deadline als een zwaard van Damocles. Ik zie tot mijn verbazing op het plasje ook nergens de gebruikelijke activiteit? De rollers en springers zijn er niet, alleen wat paaigekke brasem maar met toenemende wind die naar het noorden draait neemt ook die activiteit af. Laatste stekje, op de sloot, aanzwemroute naar het plasje. Wat een verschil, een stek zonder of een stek met leven. Vanaf het moment dat het pennetje staat is er die voelbare spanning. Her en der een belletje, pennetje dat wat wordt weggedrukt. Een kolk. Daarna een flinke lijnzwemmer. Ik wacht even en haal in, check of het haakaas nog schoon is. Kort na inleggen verheft de pen zich even om dan richting het midden weg te draaien. Na de aanslag een verwoede strijd. Vis vecht voor wat hij waard is. Een perfecte schub als beloning. Ik heb nog een beetje tijd over. Loop terug naar de eerste stek, de sloot aan de andere kant van het plasje, stekken op het plasje zelf laat ik bewust liggen. Na een minuut of wat wachten zie ik verderop in de sloot een bellenplakkaat ontstaan. Langzaam schuift de bellenvorming dichterbij, die gaat op mijn stek uitkomen. Nu ik dit typ kan ik zeggen "en zo geschiedde" maar op dat moment had de vis net zo goed kunnen afzwaaien en de stek passeren. Kort na het bereiken van de stek en het wegvallen van de bellen hupt de pen op en neer, blijft dat doen; vis die dooraast nadat het haakaas is genomen. Na de aanslag vermoeden van een zeelt maar blijkt een klein schubje te zijn. Kan eigenlijk niet anders zijn dan een product van natuurlijke voortplanting. Heel leuk! Teruglopend ben ik verbaasd dat er geen vis op het plasje lag, tenminste, niet zichtbaar aanwezig was? Nog vreemder is het dat bij een veel minder aannemelijk weerbeeld Hans een week of wat later flink uitpakt op het plasje? Zo zie je maar dat je het nooit allemaal weet. Er altijd invloeden zijn die je niet kent en ook niet kunt leren kennen. Er gebeuren dingen in die onderwaterwereld die wij niet kunnen bevatten maar wel direct van invloed zijn. Nog even terug naar veiligheid, voedsel en vertrouwen. Wat is veiligheid voor een vis? Ziet die veiligheid er op verschillende tijdstippen anders uit qua verblijfplaats? Wat doet het moeten eten met veiligheid, ligt de voedselbron in de veilige zone of moet de vis uit zijn comfortzone komen om te kunnen eten? Hoe meer vis ergens zwemt, hoe meer voedselconcurrentie. Die zullen eerder geneigd zijn hun veiligheid wat op te geven om te kunnen eten. En andersom dus ook, die paar vissen op dat voedselrijke water hoeven weinig veiligheid op te geven om lekker te kunnen eten. Als de vis zich veilig voelt en er voedsel is dan zal hij met vertrouwen azen. Vertrouwen is een begrip waar de eerdere onderdelen van manipulatie invloed op hebben. Dat gaat vooral op, op water met hengeldruk, water waar de vis regelmatig geconfronteerd wordt met aas van vissers. Toch is het opvallend hoe vaak vissers met lichter materiaal, vissend op bijvoorbeeld zeelt, karper haken. Te vaak om van toeval te spreken. Ik ben gezegend met water waar de verenigingen die het beheren regelmatig uitzet plegen. Dat is fijn want naast de polders met een zelfstandig bestand geeft dit een rijkdom aan keuzes. Gelukkig ook verstandige keuzes qua uitzet; hoeveelheden passend bij de watermassa met daardoor ultieme kans op groot groeien. Vorig jaar werd een groot systeem wat opgekrikt. Helaas ging er iets mis met de uitzet locatie waardoor een vis of 75 op een plasje terecht kwamen. Op zich staat het plasje in verbinding met het systeem maar het lijkt erop alsof de uitzetters de buis die voor de verbinding zorgt niet nemen. Dan heb je dus een overbezetting qua vis en dus slecht groeiende karper. Vangen is dan een makkie. Er is simpelweg te weinig voedsel dus die vis die komt er razendsnel op je voertje. Handje erin, even wachten en hangen. In overleg met de vereniging gooi ik nu iedere vis die ik er vang over in het grotere systeem. Doe mijn best maar vooralsnog zijn het druppels op een gloeiende plaat. Wel mooie druppels, druppels voor de toekomst zeg maar. Kom ze graag over een jaar of wat nog een keer tegen in het grotere systeem. Dat zal wel heel wat meer moeite kosten maar dan loont het echt zeg maar. Interessant is om te gaan merken of deze vissen de nu vaste vangstplekken op termijn gaan vermijden? Lang geleden viste ik op een kleine vijver. Er zwommen een stuk of vijftien karpers rond. In de eerste weken haakte ik ze bijna allemaal. Daarna waren er bijna alleen nog schrikreacties op de voerplekken van maïs. Andere plekken kiezen zorgde voor een dressuurdoorbraak. Toen dat ook niet meer werkte doorbrak verspreider voeren en vissen met één maïskorrel dat. Daarna moest ik overschakelen naar alternatieven. Kikkererwten, kidneybonen; allerhande particles. Iedere keer als ik een nieuwe introduceerde ging het weer lopen. En na verloop van tijd werd dan ook de maïs weer geaccepteerd. Had er een reset plaatsgevonden? Ik ga nu even op glad ijs, ook weleens leuk toch? Vroeger viste ik altijd met één aassoort. Tegenwoordig eigenlijk altijd vier of meer verschillende particles en/of pellets door elkaar heen. Legt een karper moeilijker een link tussen gevaarlijk/niet gevaarlijk als hij met meer verschillende aassoorten geconfronteerd wordt? Ik denk dat dit voor het, toch wel beperkte, karperbrein eerder voor een error zorgt. Weet ik het zeker? Nee! Toch heb ik in geen enkele polder de afgelopen jaren de schrikreacties gezien op de particlemix die ik gebruik zoals ik die vroeger op drukbevist cultuurwater wel tegenkwam. Ik was daar namelijk niet de enige die met maïs viste, dat deed bijna iedereen! Tel daarbij op de uitgestrektheid van de polder en de lagere hengeldruk en ik durf te stellen dat ik mijn aas niet zal hoeven aan te passen omdat er een vorm van dressuur ontstaat. Die dressuur is in de drukker beviste polders wel aanwezig op HOE voer wordt gepresenteerd. Veel bij elkaar liggend voer kan bijvoorbeeld gemeden worden. Heb geen last van, voer eigenlijk altijd verspreidt, laat die vis maar zoeken en zwemmen. Om de hoek bij ligt een redelijke plas, een uitloper van een systeem wat door een nieuwbouwwijk heen slingert. Ik loop er meestal langs als ik met de hond op pad ga. Vanaf afgelopen najaar zie ik er ineens regelmatig karper rollen, springen of azen. Blijkbaar is er vis uitgezet? Een ijzig koude avond leent zich om de proef op de som te nemen. Bij het voorvoeren is de temperatuur nog net rond de tien graden maar als ik start met vissen ruim eronder. Qua aas hoef ik niets geks te doen. Voor zover ik weet is het water redelijk visarm. Jaar of twintig geleden zat er een redelijk bestand aan zeelt en een enkele karper maar dat bestand is niet meer. Ik moet vooral rekening houden met de hoeveelheid plompen. Bijna overal tot een meter of zes zeven uit de kant. Omdat het water helder is kan ik goed zien waar het krulblad stopt. Op een aantal plekken waar iets minder lelies staan of er zelfs een inhammetje in die eeuwige bladenrij te ontdekken valt voer ik mijn mix. Twee uur later ben ik terug. Oeh, wat is het koud. Gelukkig op iedere stek binnen de kortste keren beet. Aanbeten van onwetende vissen; azen door terwijl ze het haakaas al hebben gepakt. Strakke drils in de smalle ruimtes tussen de plompen. Week erop herhaal ik het kunstje en land ik vier vissen van vier stekken; kind kan de was doen? Gezien het formaat van de vissen zijn ze niet recentelijk uitgezet, eerder één en twee jaar terug. Zie er eigenlijk nooit iemand vissen. Niet gek, naast de plompen is het water het grootste deel van het jaar volledig afgesloten door rietkragen. Water om voor nu weer even te laten, laat ze maar doorgroeien zonder dat verder iemand weet hoe en wat.
Wel een water waar die driehoek veiligheid, voedsel en vertrouwen goed zichtbaar is. Het vertrouwen bij de vissen is nu nog groot, ze zijn niks gewend. Dat verandert meestal snel. Ik verbaas me er altijd over hoe in het eerste en tweede jaar na de uitzet vis redelijk eenvoudig te vangen is maar daarna het steeds moeilijker wordt. Gezien geringe hengeldruk is dat toch ook te wijten aan "streetwise" worden van die karpers. In die open polder leren ze snel genoeg wat gevaar is en wat niet en anticiperen daar dan vlot op. Door de ruim aanwezige plompen is de factor veiligheid groot, veelal zal ook het voedsel op de randen van die leliebedden gevonden worden; veiligheid en voedsel dus dicht bij elkaar. Water voor het voor- en najaar; zelfs met een stevige stok is verspelen een te groot risico in de rest van het jaar. We gaan nu een periode in waarin het natuurlijk voedsel en de hoeveelheid veilige plekken rap toeneemt. De vissen zullen na een waarschijnlijk ergens komende weken plaatsvindende paai uitzwemmen en lang niet zo makkelijk vangbaar zijn als de afgelopen periode. Bijschakelen maar weer dus, altijd nadenken over hoe die vis een stapje voor te blijven in die oneindige puzzel die penvissen heet.
0 Comments
Aan de andere kant van het water is een boer begonnen met maaien. Ik zie de trekker niet, de dijk ontneemt me het zicht. Wel ruik ik die heerlijke geur van pas gemaaid gras over het water strijken. Een uur of wat geleden ben ik samen met Hans aangekomen. Oeh, wat hadden we er allebei zin in. Stekken zijn snel gemaakt en na een korte kop thee voor Hans en koffie voor mij starten we. Fijn om samenop te vissen met iemand die snapt wanneer er tijd is voor praten en wanneer de pen alle aandacht krijgt. Het is een kalme 2e Paasdag. Beetje bewolking en niet te warm, richting de middag wat regen voorspelt maar nu nog droog. Hans als eerste een kromme hengel. Prachtschub op de kant. Echt een magnifieke vis. Het blijft raar, de ene is de andere niet en dit is weer eens een oogstrelend exemplaar. Tijdens het eerste rondje vang ik twee kleinere vissen en een megabrasem vol met paaipukkels. Na het eerste rondje even bijkletsen, prietpraat tijdens de voettocht terug van de laatste naar de eerste stek. We verwachten veel van het tweede rondje maar het valt tegen. De beweging die er op mijn stekken is lijkt van blankvoorn te zijn. Harde wegtrekkers zonder weerstand na de aanslag. Op de derde stek andere beweging, sloom en traag. Viel hoe dan ook op hoe traag de vis nog is. Als je je hand in het water steekt snap je direct waarom. Water is nog behoorlijk koud, de karper is echt wel in beweging gekomen maar het zal allemaal nog behoorlijk traag verlopen. Het duurt nu ook lang. Als dan eindelijk, na een serie opstekertjes, de pen traag wegzakt sla ik vast op iets beduidends groters dan de eerdere vissen. Eenmaal op de kant blijkt het een kopie van de vis van Hans maar net een slag kleiner. Ook een prachtvis. Langzaam bouwt het jaar zich op. Af en toe een warmere dag maar vooral veel natte momenten. Wat een verschil met vorig jaar. Toen droogte en veel warme dagen met een schrale wind uit het oosten. Nu veel vaker die zuidwester waar ik zo van hou. Hoewel noord me in het voorjaar ook aanstaat. Zeker bij helder weer met veel zon. Ik heb daar zo mijn eigen, totaal ongefundeerde, ideeën over. Met die wind uit het noorden blijft de temperatuur vaak wat lager. Een te hoge temperatuur in het voorjaar zorgt in mijn ogen voor luiwammessengedrag; zie ze maar is aan het azen te krijgen op die momenten! Met minder warmte maar wel de positieve werking van de zon gaat die vis vaak gedurende de dag lekker op pad en wordt er volop geaast. Op zo'n dag vind ik me terug aan een nieuw water. Een klein verbindingskanaaltje tussen de rivier en een grote wetering. Vanuit de rivier wordt er altijd via het kanaaltje vers water het poldersysteem ingestuwd. Water is er dus ook altijd in beweging. Mooiste is dat je er lastig kunt komen, meeste plekken alleen lopend kunt bereiken. Het is daarmee echt een verscholen parel. Met de koude wind hoef ik er niet vroeg te zijn. Als ik een paar uur voor het vissen een voerrondje maak zie ik pas hoe mooi het water echt is. Heel lang terug kwam ik er wel eens maar echt serieus heb ik het nooit aangepakt. Paar uur later ben ik terug. Lekkere lichte hengel en zo min mogelijk bepakking. Overal weidevogels, daarnaast drukke spechten in een rijtje bomen. De hoogste boom is de uitkijk van de buizerd, hij overziet en zaait paniek als hij loskomt uit de boom en rondzweeft boven de groene weilanden. De korte visbeurt levert twee aanbeten op, helaas een losser maar ook een mooie spiegel. Paar weken later ben ik er terug, vang een serie spiegels die er nog niet zo heel lang zwemmen. Plek voor de toekomst, rustig laten groeien maar. In de winterperiode zijn er altijd bepaalde momenten waar ik naar uitkijk. Momenten die het voorjaar typeren. Soms in de vorm van eerstelingen maar vaak ook in de vorm van specifieke stekken. Een dichtbijpoldertje is zo'n plek. Ieder jaar kan ik niet wachten om er aan de gang te gaan, het is een soort van thuiswater geworden. Als ik dan de eerste keer naar zo'n water toe fiets om alvast wat voer te strooien dan voelt het intens, het prikkelt, maakt nieuwsgierig. Wat ligt er dit jaar voor me in het verschiet? Ik ben niet de enige die hier graag komt, sterker nog, met jaren lijkt het aantal vissers toe te nemen. Eigenlijk altijd statische vissers die slecht zijn in het lezen van voorwaarden; drie hengels is de norm, twee is toegestaan.... Ik kies om die reden vaak de minder mooie avonden. Kouder weer, beetje druilerig. Niet het weer waarop de gemiddelde karpervisser van huis gaat zeg maar. Ook dat lijkt niet meer te werken, de qua weer koudste avond van de afgelopen periode moest ik fietsend met mijn penset me tussen de statische vissers heen laveren. Ik vang er nog wel steeds mooie vissen, dat wel, maar ergens begint er iets te knagen, te knagen dat het wellicht tijd is nieuwe plekken te zoeken waar ik onbespied mijn ding kan doen? Ach, voor hetzelfde geld gebruiken sommigen zo'n poldertje om er een beetje in te komen om daarna weer naar andere plekken te gaan, wordt het straks weer rustiger? Gelukkig zijn er nog heel veel plekken waar ik me wel onbespied voel. Plekken waar je een stuk voor moet wandelen, waar je niet je auto langs het water kan kwakken en beginnen te vissen. Daar ben ik alleen in een groene weilandenwereld. Meters maken, weiland in, weiland uit, voeren op plekken waar je denkt ze te kunnen onderscheppen. Helemaal onbespied ben ik nooit, ook op deze dag weet ik dat Hans verderop in hetzelfde systeem zijn ding aan het doen is. Ik zie hem in de verte, te ver om te zwaaien, bij gebrek aan fysieke mogelijkheid doen we dat dan maar digitaal. Aan alles valt te merken dat het nog vroeg in het jaar is. Er spettert weinig vis, waterplanten zijn bijna nog niet te zien en de karper beweegt nog traag of zelfs helemaal niet. Zolang er stekken zijn hou ik vertrouwen, in het lopen van stek naar stek pep ik mijzelf op en vertrouw mijzelf toe dat het nog goed gaat komen. Vaak genoeg lieg ik tegen mijzelf maar even vaak komt het ook echt nog goed. Als ik dan na een lange dag weilandhoppen bij het laatste stekje aankom, nog nergens teken van karper heb gezien is er toch weer vertrouwen. En niet onterecht blijkt. Waar op de andere stekken de pen roerloos stond is hier na dertig seconden al beweging. Een slome opsteker gevolgd door een vlotte wegzakker; toch nog! Zo rommel ik me door de eerste maanden van het nieuwe jaar heen. Merk aan alles dat ik vishonger heb; als ik de kans ook maar even heb dan pak ik mijn moment. Daarin ben ik veel minder op die weersomstandigheden gaan letten dan waar ik het eerder in de blog over had. Kon me vroeger echt eindeloos bezighouden, vooral als het moment dat ik had gepland qua weer de slechtste of natste dag van de week was, opvreten kon mijzelf dan. Dat is anders, ik pas me gewoon aan, in het allerergste geval ga ik niet maar dat komt niet zo vaak voor. Ik heb natuurlijk wel mijn favoriete momenten maar je hebt het nu eenmaal niet voor het zeggen.
Zo loop ik in het eerste licht van koningsochtend over één van mijn favoriete dijken. Het gras wit van de rijp, temperatuur rond het nulpunt. Helder blauwe hemel en zo goed als windstil. Heb de hond mee, langzaam zal ze moeten wennen aan meegaan met vissen. Ze is dol op buiten maar ook gevoelig voor alle prikkels. Dit is een perfecte plek om te leren langer buiten te zijn, ondanks alle prikkels ook rust te zoeken en te snappen wat wel en niet de bedoeling is als de baas vist. Met de kou van de afgelopen nacht zal de vis waarschijnlijk langzaam op gang komen. Ik vind het dan ook niet vreemd dat de eerste stekken geen teken van leven geven. Zon klimt langzaam hoger en geeft direct een aangename warmte af. Geen moment heb ik het koud, heb we voor de zekerheid mijn gevoerde laarzen die eigenlijk al in de zomeropslag waren gestald er weer uitgehaald. Aangenaam. Op de vierde van de zeven stekken is er direct na het inleggen trage beweging. Het duurt lang maar na een serie kleine bewegingen komt de pen heel traag wat uit het water, hangt even stil en zakt dan heel rustig weg. Even blijft hij staan en zakt dan echt uit het zicht. Ik tik vast en voel direct dat het een beste vis is. Geen moment komt de vis uit balans, ik sla vast, trek krom en onder water gebeurt er niets. Log hangt de vis op de stek, zwemt traag een paar rondjes. Trekt dan heel traag door de slip wat van me weg. Ik voel de lijn achter een vin wegschieten. Weer traag en log trekken, er volgt een volgende opgang naar het midden van het water. Dan springt de hengel plots recht, losgeschoten? Nee, haakje weg! Gezien de krullerige lijn is de knoop losgeschoten. Naja, hoeveel haakjes knoop ik per jaar aan? Dit is me voor zover ik weet niet eerder overkomen? Heel lang geleden weleens met onderlijntjes die op de haak slipten maar nog nooit met nylon. Ik baal, was echt een flinke vis, ik heb hem niet gezien maar voelde aan alles dat dit maatje buitencategorie was. Ik knoop een nieuw haakje aan, pak mijzelf bij elkaar en vis door. Er komt gelukkig een herkansing, geen beer maar ben er maar wat blij mee op deze ijskoude ochtend. Halverwege de ochtend sjok ik met de hond terug naar de auto, tijd voor rommelmarkten en dat soort dingen... Het is een kraakheldere ochtend. Ik loop het polderweggetje af naar de stek der stekken in deze polder. De zon heeft sinds tijden weer eens overuren gemaakt de afgelopen week. Jammer van de harde wind uit het noorden, doet het een stuk kouder aanvoelen. Toch, tijdens die lange zonnige dagen moet er iets geroerd hebben onder water, kan toch niet anders? Als ik halverwege ben hoor ik ze. Whiep, whiep. Whiep, whiep. De lucht echoot ervan. Vlucht na vlucht wulpen land in de omringende weilanden, stijgt weer op, maakt een rondje en land weer. Ik blijf staan en kijk om me heen, overal klinkt het schrille whiep, whiep. De roep die me in het najaar wakker doet worden als ze 's nachts op trek gaan. Het is gewoonweg prachtig. Later op de dag zit ik in de stralende zon. Er kwam een karpertje op de kant. Loste later een grotere vis die vals gehaakt was. Zomaar een ochtend, in een rij van belevenissen waar maar geen einde aan lijkt te komen. Hoeveel zal ik er dit jaar bijschrijven? Er heeft zich alweer een rijtje gevormd waar ik met tevredenheid op terug kan kijken. Wat me vooral bijblijft is de avonden die ik in het Goudes viste. Hans memoreerde al aan eentje in zijn blog, de week erop was ik terug voor meer. Het heeft iets bijzonders, zo richting het schermerdonker de stad inwandelen om voerplekken te maken. Uitgaand publiek, winkelende mensen, drukte alom. Later terug met de penhengel. Al snel twee jonge knullen met kunstaashengels. Komen even buurten. Hebben de hele dag in de polders rond Gouda met kunstaas gegooid, veel gefietst en een machtig mooie dag gehad. Ze vertellen met een aanstekelijk enthousiasme, de rode blos op de wangen toont het avontuur en de smartphone de vangsten. Ik doe het die avond met een paar kleine schubjes, recente uitzet. Onder de heldere hemel neemt de koude toe, stijgt op uit het steen, boven in de lucht flonkeren de sterren. Nadeel van de stad is dat met alle bebouwing de blik op die sterrenhemel mist, altijd is er wel iets dat blokkeert. Van een beperkt uitzicht op de sterrenhemel heb ik een week of wat later geen last. terwijl de warme wind uit het zuiden me langs de wangen strijkt zie ik Orion schitteren tussen de twee wilgen die aan beide zijden van het water staan. Lichtpennetje staat op een rustige kabbel te tobben, de stormachtige wind van eerder de dag is gaan liggen. Als ik twee uur later de stek als laatste nog even bezoek is Orion achter de rechterwilg weggekropen. Het pennetje heeft geen enkel teken van leven gegeven. Ergens, ver weg, hoorde ik een karper springen en een op de bonnefooi gelegde stek bleek een gat op een ondiep stuk te zijn. Het hoeven niet altijd karpers te zijn, ook andere ontdekkingen kunnen me tevreden stellen. Met een opgeruimd gemoed trap ik later die avond naar huis, Orion achter me latend. Dat was de eerste echte warme avond. Zoals altijd heeft maart me aangeraakt, de maand waarin ik verjaar doet altijd wat met me. De lijn tussen winter en voorjaar is zo dun dat het iedere dag anders kan vallen. Valt het een paar dagen naar voorjaar dan kun je zomaar goud te pakken hebben, valt het andersom dan is het taai. De toenemende uren licht, de zon die wint aan kracht, verse molshopen in het land bedekt onder een schaduwrandje rijp; dat is maart. Na een aantal van die dagen valt me een vrije middag ten deel. Hop, polder in en karpers op het ondiepe zoeken, niet te ver bij het diepe vandaan maar wel echt op de ondiepste delen van het water. Het zijn van die ongrijpbare dingen waar ik een heilig geloof in heb, die vis die wil echt wel, zit in de wachtstand. Waarom dan ver weg verblijven van de plekken die het snelste opwarmen? Is toch vervelend als je er ook nog is een eind voor moet zwemmen? Hoe heilig mijn geloof ook is, het loopt uit op een giebelfeestje. De ene na de andere neemt de pen op sleeptouw. De laatste van de dag heeft een totaal misvormde mond, eten was blijkbaar geen probleem want het haakaas werd zonder moeite genomen. Die middag wakkert wat in me aan. Ik heb zin in dat voorjaar. Mijn hoofd staat bol van plannetjes, te bol eigenlijk, krijg de polders in deze periode moeilijk uit mijn gedachten. Ik moet de mooiste dagen aan me voorbij laten gaan, andere dingen te doen. Ik voel de warmte en ik weet wat er onder water gebeurt, de boel komt echt op gang. Als ik vrijdags vanuit werk door de polder naar huis fiets zie ik daar waar de wind eindigt dikke drab op de sloten liggen. Sediment dat loskomt als de watertemperatuur toeneemt, een onmiskenbare voorbode van karper vangsten. Onderweg hoor ik de kieviet, scholekster en grutto hun roep weer roepen. Nog even geduld, nog even wachten. Als ik dan op zondagochtend in het donker het huis achter me laat ben ik overmand door emotie; dat eerste moment in alle vroegte met een lentegevoel is onbeschrijfbaar. Weer verse molshopen maar nu glinsterend van de dauwdruppels. Meerkoeten die moeilijk doen tegen elkaar en een paartje futen dat het hoofd op hol heeft. Ik strooi mijn strooisel. Voor iemand die het zou bekijken lijkt het alsof ik lukraak wat handjes het water ingooi maar dat is niet zo. Kijk, dat voeren is een ritueel, een ritueel wat met aandacht en souplesse uitgevoerd moet worden. Op dit specifieke water voer ik over een halve kilometer oeverlengte, van ondiep naar diep. Omdat ik direct start met vissen voer ik heel weinig. Wellicht een klein handpalmpje minipartikles per stek, laatste stekken iets meer. Een half uurtje na voeren zet ik de pen op de eerste stek. Als snel bewegingen, een lijnzwemmer die op een aanbeet lijkt en een geschrokken vis. Geeft moed, als de vis zo snel al erop komt dan zijn ze los. Niet veel verderop staat het pennetje me net te scherp, ik zie maar een millimeter oranje, enige wind zal hem geheel onder water drukken. Voordat ik kan ophalen wordt de millimeter ineens twee millimeter. Ik sta op scherp, handen hangen al boven het kruk, pennetje heeft alle aandacht. In de reflectie van het water zie ik vogels passeren maar ik kijk niet op. Pen komt weer omhoog, nu wat meer, zakt weer terug. Ik fluit zachtjes tussen mijn tanden door, alles vertraagd. Dan een serie van opstekertjes en ineens een felle haal. Ik sla raak en dril, probeer ervan te genieten, wat kan er gebeuren? Toch ben ik altijd blij als de vis binnen is, binnen is hebben. Wild polderbrons, born and raised in dit domein. Is te zien, beetje slordig ogende vis, niet zo'n perfecte uitzetter maar een survivor of the fittest. Ik glim ervan, ben er erg tevreden mee.
Ik wandel de stekken af. Om me heen komt de wereld tot leven, wandelaars en een enkele auto, het is rustig. De dikke bewolking wordt wat dunner en de wind neemt wat af. Alles ruikt naar voorjaar, kleine beestjes friemelen door het gras, bloempjes wachten zonnestralen af. Ik vang een brasem met zijn kop vol paaipukkels, zie je, zoveel hebben ze in maart niet nodig om "om" te gaan! Kijk, het lijkt misschien allemaal vanzelfsprekend te gaan, zoals ik er hier over schrijf maar dat is natuurlijk niet zo. Ik heb zo vaak twijfels over mijn keuzes, vooral in het verschuiven van de seizoenen. Deze ochtend ook, is dit wel de juiste keuze? Zijn ze al aan het zwemmen. Ik schud die gedachten vaak wat weg maar ze zijn er wel. Logboekje steunde me, liet zien dat ik vroeg in het jaar hier goed terecht kan. Voorlaatste stek. Pen staat net, meteen is er gerommel. Laat zien dat de uitgekiende handjes voer goed zijn geweest, er ligt nog zonder dat het teveel is. Weer een spel van opsteken en zakken, dan de onvermijdelijke wegtrekker. Andere dril dan eerder, sloom en traag. Vis pakt makkelijk lijn en hangt dan lang op het midden rond. Grote wellingen doorbreken zo nu en dan het wateroppervlak. Na een minuut of tien kan ik opgelucht adem halen en weet ik dat ik weer een momentje bijschrijf en dat terwijl het jaar nog jong is, tsjonge, wat een weelde. Laatste blog ging over rennen, te ver vooruitkijken, mijzelf daarin verliezen en daar dan weer uit terugkomen. Met het scheiden van het jaar blik ik altijd even terug en kijk ik vooruit. Niet vanuit die vorige keer omschreven haast maar dooreen planning op hoofdlijnen te maken. Er is zoveel mooi water, teveel om in een jaar tijd allemaal te bevissen. Afgelopen jaar bezocht ik ongeveer veertien verschillende polders, in sommige van die polders liggen weer apart van elkaar bestaande delen waardoor het gebied wat ik als jachtterrein heb gebruikt vele vierkante kilometers beslaat. Enige richting kiezen, niet verdrinken in alle mogelijkheden helpt mijzelf altijd enorm. Op 1 januari start ik het karperjaar. Het is een heerlijke dag. Lekker zitten en mijmeren. Rustig nadenken welke stappen ik dit jaar wil nemen, welke planning er op hoofdlijnen zal zijn. Puur kijkend naar te bezoeken polders zijn er vijf systemen die ik het hele jaar door zal bezoeken, het is de ruggengraat van mijn visserij hoewel er ook op die plekken altijd weer iets nieuws te ontdekken of te leren valt. Een stuk of zes andere systemen zullen in bepaalde jaargetijden de aandacht krijgen. Een paar systemen, zeker drie, zullen na een aantal jaar ze niet bezocht te hebben weer aandacht gaan krijgen en ik heb één volledig nieuw systeem op het oog. Naast de plek waar het moet gebeuren wil ik nog wat meer grip krijgen op het thema “wanneer begint de vis te zwemmen”, oftewel; wanneer verlaat ikzelf de meer passieve wintermodus en start ik weer met het meer actieve pennen. Per polderwater kan er verschil in dit moment liggen maar dit in enkele systemen doorgronden zal helpen op andere plekken de puzzelstukjes sneller te leggen. Daarnaast ga ik door met het manipuleren met voer, wanneer kleine deeltjes, wanneer niet, wanneer brede voerplekken wanneer beperkt, wanneer groter haakaas, wanneer klein. Daar lekker mee rommelen. Zo vissend op de eerste januari heb ik de boel voor komend jaar op hoofdlijnen op de rit, lekker gevoel, geeft richting zonder te benauwen. Omdat het op alle stekken die dag tam is heb ik alle tijd om dit alles te overdenken. Aan einde van de dag is er een niet meer verwachtte opleving. Alsof er uit het niets een groepje vissen de stek aan het leegruimen is. Continue lijnzwemmers en niet doorzettende aanbeten. Meerdere keren hangen mijn handen al boven het kurk maar iedere keer komt de pen terug in oorspronkelijke stand. Als dan na een ruim uur getob en getalm de pen weer wordt platgelegd, terugkomt en heeeeel traag op sleeptouw wordt genomen besluit ik te slaan. Boze vis aan de andere kant, gedraagt zich zo wild dat ik even denk aan valsgehaakt maar op de kant blijkt het gewoon een hele wilde te zijn. Lekker om met zo’n spierbonk het jaar te mogen starten. Nog in het oude jaar introduceert Michael me in een stadswater waar we samen met Hans een mooie middag beleven. Alle drie lossen en vangen we karper, ondertussen serieuze gesprekken met een luchtige ondertoon. Kijken, luisteren en leren. Op eigen houtje ga ik snel in het nieuwe jaar ernaar terug. Het ligt in de buurt van een ander water wat ik al ken omdat ik er in de winter graag kom. Het is een stormachtige avond. Op het water wat ik al ken wordt het water opgestuwd, pennetje is bijna niet te houden. Ik vang me er een slag in de rondte aan brasem en giebel. Van karper geen spoor. Tijdens de laatste ronde wisselen van maïs naar kikkererwten als haakaas levert geen enkele aanbeet meer op. Conclusie; vis heel actief maar op de momenten dat ik op de stekken was lag er geen karper of was de witvis de karper te snel af. Gelukkig had ik aan de start van de vispartij op het nieuw water al een schub gevangen. Ik pieker nog wel een paar dagen na hoe het nu kan dat op een water met prima karperbezetting giebel en brasem wel boven water komt maar karper niet? Brasem en vooral giebel vind ik niet direct wintervissen. Brasem vang ik nog wel met enige regelmaat maar giebelvangsten vallen vaak helemaal weg tot wat verderop in het voorjaar. Ik denk zelf dat karper eerder de neiging heeft met lage temperaturen te azen dan eerdergenoemde soorten maar ik heb geen concreet bewijs om die aanname te onderbouwen. Wellicht is dat ook het verschil tussen een open polderwater of een meer beschut stadswater? Kan ook te maken hebben met bezetting, de meest dominante soort komt er als eerste uit. Aan de andere kant is het ook niet zo dat in de polders waar ik vis karper de bovenliggende soort is? Een toch zijn brasemvangsten in de polder in de winter voor mij een zeldzaamheid? Denkvoer. Een andere visdag op stadswater geeft een zelfde beeld. Nog steeds is er die harde wind. Heerlijk vind ik dat, zoek dan vaak plekken op waar dat water lekker staat te klotsen. Waar ik me had voorgenomen niet meer dan zes stekken aan te leggen loop ik uiteindelijk meerdere keren tien stekken af. Brasem voert de boventoon. Voor het eerste licht had ik al gevoerd en terwijl ik de stekken afloop komt om me heen de stad tot leven. De eerste mensen zijn de kerkgangers, hondenuitlaters en de vroege sporters. Later volgen de wandelaars en als de winkels zijn opengegaan het winkelend publiek. Ik val uit de toon, viskloffie, meurend net, lange penhengel. Toch val ik niet op, meeste mensen zien me niet lopen. Aan het einde van het eerste rondje hang ik over een brugleuning, achter me op de interval van het stoplicht een stroom fietsers. Pennetje staat bijna vijf meter onder me naast het beton waar de brug op rust. Meerdere keren is er beweging op de pen maar het zet niet door. Twijfel in mijn hoofd, blijven wachten of doorlopen? Door alle tijd heen hebben zich er best wat dogma’s vastgezet in mijn hoofd, eentje daarvan is dat als de pen niet snel weg is er geen karper ligt. Eerste visbeurt van het jaar bewees weer eens anders, ik besluit nu dan ook te wachten. Wel haal ik even op en verplaats het aas een centimeter of dertig. Direct is er reactie, pen komt omhoog, gaat plat en wandelt even over het water om daarna plat te blijven liggen. Aas is meegenomen het talud op maar vis heeft het aas niet genomen. Ik verplaats het aas opnieuw, het duurt iets langer maar weer steekt de pen op, nu loopt hij daarna weg. Gezien de vangsten tot dan toe en de aanbeet verwacht ik een brasem, niets minder blijkt waar. Waar ik eerst, ondanks al het verkeer om me heen, een oase van rust ervaarde is het nu vol aan de bak. Vis dendert vol gas onder de brug door en vouwt de hengel dubbel, slip geeft lijn af. Spannend moment, ik sta op mijn tenen en leun zo diep mogelijk over de leuning heen, hengel stevig vasthouden, zorgen dat de lijn geen contact met de brug maakt. Vis mokt even onder de brug maar komt dan terug. Ik dril hem af. Ondertussen ontstaat er wat chaos op de brug, een jongen is uit het busje van zijn vader gestapt, wil me helpen. Vaderlief stuurt de bus op de smalle brug zonder pardon achteruit om even te kunnen parkeren. Ja, dat hoort ook bij stadvissen. Ik wijs alle hulp af, geef aan het zelf af te kunnen. Even later poseer ik met een prachtexemplaar. Aziatische dame van de nagellakstudio op de hoek komt op ruim zittende pantoffels naar buiten rennen. Of ze foto's mag nemen, druipt teleurgesteld af als ik aangeef dat niet te willen. Best wel knallend het nieuwe jaar ingegaan dus. Geeft vertrouwen. Behoorlijk verschil met vorig jaar toen ik er de eerste maanden er niet lekker inkwam.
Ondertussen groeit langzaam het gevoel van voorjaar. Zonder het in de gaten te hebben gehad fiets ik ineens in licht van en naar werk. Dagen worden echt weer langer en met het toenemende licht zal die vis ook weer actiever worden. Kwestie van opwachten en opvangen? Nou, zo simpel zal het ook wel weer niet zijn, maar goed, tijd zal leren. Beginnen waar ik was geëindigd onder de, weer, druipende wilg waar de laatste blog mee werd afgesloten. Toen stond de herfst voor de deur, altijd een goede periode. Nu terugkijkend zie ik dat ik mijzelf voorbij gerend ben, ergens een penvissertje achterlatend in een polder, starend naar een pennetje dat maar niet in beweging wil komen. Vreemd hoe de dingen gaan, wat zet wat in beweging, waar heb je invloed op en waar niet. Vorig jaar sloot ik af met het vooruitzicht dat er minder tijd zou zijn in 2022, een studie naast het werken zou wel wat wegsnoepen van de vismomenten. Daarin voor mijzelf vooral de uitdaging het op visgebied niet te moeilijk te maken, te zorgen dat het vissen een goede ontspannen tegenhanger is voor werk en studie. Na een taai voorjaar waarin de dingen niet vanzelf gingen, ook niet op wateren waar ik dat wel gewend ben, rolde ik qua vissen lekker door 2022 heen. Studie liep ook goed dus al met al soepel te noemen. Rond de herfstvakantie wat plannen om goed het najaar in te knallen. Startend met een stiekeme avond in een polder die me dit jaar heel veel goeds bracht. Een weilandje wat me naar de "achterkant" van het stelsel brengt kan ik in het donker prima overbruggen, niemand die me ziet. Water is zoals ik had verwacht, heel ondiep en een waarschijnlijke holding voor de karper. Na een lange avond met wegschrikkende vissen, missers en dat soort dingen kort voor het stopmoment toch nog een karper. Voelt als voldoening en de aftrap die ik nodig had voor de herfstperiode. Daarna zakt het in, studie vraagt nog wat meer aandacht dan eerder en de momentjes die ik weet te plannen leveren geen aanbeten op. En waar ik vorige blog nog tevreden het aantal maanden noemde waarin ik achteréén zo'n cyprinus in mijn net terugvond, komt ineens het einde van november angstvallig dichterbij. Me in die periode toch ook wel weer wat laten verleiden om niet persé de makkelijkste keuzes te maken. Eerste keer de hond meenemen, een polder waar je altijd vis ziet maar vangen ingewikkeld is, dat helpt dan niet perse. En zo voel ik de tijd om me heen wegglijden terwijl ik zelf liever even stil zou blijven staan. Een rare gewaarwording die een licht onrustig gevoel geeft en me uiteindelijk meetrekt. En in dat meetrekken begin ik over de horizon te kijken, strek me uit om het volgende penmomentje alvast te omarmen. Als het dan zover is heb ik het eigenlijk al beleefd en ben ik terwijl ik ben waar ik wil zijn al bezig met waar ik ergens in de toekomst wil komen. Een molentje waar ik wel vaker in terecht kom, bewustwording is 1, het stopzetten zeker niet 2, daar is wat meer voor nodig. Kan er nu rustig over typen omdat dat wel weer is gelukt en ik hoef er verder ook niet dramatisch over te doen; al met al was het gewoon even een overload aan dingen en dat stopt gelukkig altijd ook weer. Het contact met Hans is intensief, we houden elkaar op de hoogte van doen en laten, voornamelijk op visgebied maar ook wel al het andere. Ergens in de meterslange appconversatie een opmerking die ik toen wel las maar nu op waarde schat: "als het rustiger wordt dan ga je vanzelf weer vangen", en rond de kersttijd kunnen we nu zeggen: "en zo geschiede!". Het afronden van het eerste van de twee studiejaren valt niet geheel toevallig gelijk met het ervaren van wat meer rust en daarmee een mindset die past bij het penvissen. Ik voel meteen het verschil, loop anders rond tijdens het voeren, meer zelfverzekerd maar vooral scherper en gefocust. Penvissen in de avond tijdens de koudere maanden is een dingetje voor me geworden. Kraakheldere nachten, bij voorkeur windstil, met temperaturen tegen het vriespunt aan zijn het mooiste. Er doet zich dan een gek fenomeen voor op plekken die in vergelijking met de rest van het water echt dieper zijn; rollende vis. Ergens half november zo'n nacht op een plek waar een enorm verval is, bijna naar drie meter, voor de polder echt een diep gat. Urenlang zit ik geboeid te kijken naar rollende brasem, zeelt en karper. Iedere paar minuten komt er ergens op de 400 vierkante meter water wel een vis omhoog. Pen staat de hele avond te schudden van de golfjes die de rollers veroorzaken maar bijten ho maar. In een andere polder niet veel daarna zelfde fenomeen maar nu worden de rollers wel gevolgd door aanbeten. Een paar ijskoude vissen vangen op zo'n avond voelt als dikke bonus. Als we daarna december inrollen staat er kou voor de deur. Op de laatste dag voordat die echt invalt ben ik er vroeg uit. Voorvoeren en daarna een paar uurtjes vissen. De wind uit het noorden maakt het bitterkoud. Alle stekken lijken stil. Pas op de laatste krijg ik na ruime tijd wachten wat lijnzwemmers. Het is een plekje dat ik eerder over het hoofd zag. Een versmalling met aan beide kanten beschutting waardoor het water redelijk vrij blijft van wind uit welke richting dan ook. Een eerdere avond zag ik op deze plek, terwijl ik verderop een lichtpennetje naast de brugpijler had laten zakken, de ene na de andere vis het water uitkomen. Mentaal een aantekeningetje gemaakt en nu benut ik die kennis. Het duurt lang en als de pen dan wegzakt is het zo traag dat ik het bijna niet kan geloven. Daarna een oertrage dril en daar waar eerder de tijd om me heen vervloog lijkt ie nu stil te staan terwijl ik in slow motion een knoestige schub dril. Momenten om niet te vergeten, te koesteren. Week erop overal ijspret maar ik vind ergens een open gaatje, even naar dat pennetje turen. Levert geen vis op, wel een prachtige blik op de bevroren polder. Nu is een schijnbaar eindeloze periode van vrije tijd begonnen. Twee weken kerstvakantie zullen naast de gezellige familiedingen genoeg ruimte laten voor wat penmomentjes.
En of de duvel ermee speelt, een week voor die kerst een omzwaai in het weer en een vooruitzicht op een druiligere kerst met hoge temperaturen. Volgens mij is het met kerst altijd nat en warm, in ieder geval voor zover ik me kan herinneren. De nacht voor kerstdag wordt ik wakker, wind is aangetrokken en fluit door de ventilatie. Regen hoor ik niet meer. Ik stap even uit bed, loop naar een andere kamer en zie rusteloze wolkenflarden hard voorbijdrijven, daarachter de heldere nachtlucht. Volgende ochtend eerst de puntjes op de i voor alle kerstfeestelijkheden en daarna een hele dag de polder in. Ambitieus plan, voer in drie systemen. Hierbij kies ik voor plekken die zich zo hebben bewezen dat ik me niet kan voorstellen dat het niet gaat lukken en wat nieuwe plekken om te blijven ontdekken. Als ik terugkom in de eerste polder is de wind wat aangetrokken. Anderhalf uur nadat het voer erin ging staat het pennetje lekker op de golfjes te wiegen. Na een minuut of 30 de eerste lijnzwemmers en al snel een aanbeet. Uitzettertje van vorig jaar, blakende gezondheid en goed gegroeid. Na terugzetten even een check op de lijn en doorvissen maar. Maïs raakt de bodem waarschijnlijk niet eens, heel even staat het rode puntje boven water om meteen weg te zakken. Tien minuten na de eerste vis sta ik de tweede te drillen. Voelt anders, zwaar en traag, vis wil wegkomen maar komt niet op gang. Ik krijg hem ook niet gekeerd en zo ontstaat er een patstelling, grote wellingen en donkere wolken modder laten zien waar de vis met alle macht probeert weg te komen, hij wint, langzaam komt de slip op gang en start er een opmars de sloot in. Als de vis een meter of dertig bij me vandaan is gezwommen en ik hem niet gekeerd krijg, ga ik erachteraan. Net onder mijn arm geklemd, lijn opspoelend volg ik hem. Onkeerbaar, blijft zwemmen, pas na 50 meter stopt het en dan nog wil hij niet meekomen. Door de slip zwemmen lukt niet meer, een log trekken, weer diezelfde patstelling maar nu win ik en in het eindelijk keren van de vis rolt hij zo het net in. Wat een bak, euforie op de kant. Heerlijke start van de vakantie en een passend einde van 2022, hoewel ik hoop dat er komende dagen nog meer in het vat zit. Zo niet, dan ook prima. |
Ik ben......Andries Hoekstra. Trotse vader van twee kinderen en getrouwd met een fan-tastische vrouw. Vanaf mijn 16e vis ik gericht op karper, ondertussen alweer 26 jaar. Vissen gebeurt tussen het familieleven door en daarom vaak 's ochtends vroeg, 's avonds laat of 's nachts. Andere blog's:Categorieën
All
Archieven
May 2024
Contact: [email protected]
|